mbütü
Aller à la navigation
Aller à la recherche
Yângâ tî Sängö[Sepe]
Pandôo [Sepe]
Sêkûne | Sêmîngi |
---|---|
mbütü | âmbütü |
\m͡bu˧.tu˧\ | \a˥.m͡bu˧.tu˧\ |
mbütü \m͡bu˧.tu˧\
- ...
- Na ngoi tî burü, ndâgerê asûru
Pupu tî wâ alöndö na butu na gürü
Tambûla na lêgë, mo kpë wâ tî mbütü
Âzo asimba yamba na yâ tî bênyamä
— (Marcel Diki-Kidiri, « Burü » na siriri.org, Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï) - Nzapa amu na Salomon ndara na hingango ndo so ahon ndoni. Aye so Salomon ahinga ayeke mingi tongana mbutu ti yanga ti kota ngu-ingo. — (Bible , La Société Biblique de Centrafrique, 2010, 1Ki.5.9 → dîko mbëtï)
- Lo baa ndo mbage na mbage, so lo baa mbeni zo oko ayeke daa pepe, lo fâ zo ti Ezipte ni si lo honde kuâ ti lo na ya ti mbutu. — (Bible , La Société Biblique de Centrafrique, 2010, Exo.2.12 → dîko mbëtï)
- Na ngoi tî burü, ndâgerê asûru
Âpendâsombere[Sepe]
Âgbïänngö-yângâ[Sepe]
- Afrikaans : sand (af)
- Ahtna : saas (aht)
- Angelë : sand (en)
- Ngbêne Angelë : sand (ang)
- Arâbu : رمل (ar) raml
- Araki : onono (akr), onon (akr)
- Arbërisht : rërë (aae)
- Babar tî Sud-Est : ˈili (vbb)
- Bachkir : ҡом (ba)
- Bambara : cɛncɛn (bm)
- Basque : hondar (eu), harea (eu)
- Biatah bidayuh : sumat (bth)
- Bielörûsi : пясок (be)
- Bulugäri : пясък (bg) pjasăk
- Catalan : sorra (ca)
- Chaoui : ijdi (shy)
- Croate : pijesak (hr)
- Damar tî Tô : ˈmatar (dmr)
- Danois : sand (da)
- Dolgane : кумак (dlg)
- Ênnde : sabbia (it) linô gâlï
- Espanyöl : arena (es) linô gâlï
- Esperanto : sablo (eo)
- Estonien : liiv (et)
- Farânzi: sable (fr)
- Féroïen : sandur (fo)
- Finnois : hiekka (fi)
- Franc-comtois : châbion (fc)
- Frison : sân (fy)
- Futunien : ʻone (fud)
- Gaélique irlandais : gaineamh (ga)
- Gagaouze : kum (gag)
- Géorgien : ქვიშა (ka) kvisha
- Gerêki : άμμος (el) ámmos
- Glosa : arena (igs-gls)
- Hadza : ṥawa (hts)
- Haüsä : yashi (ha), rairayi (ha)
- Hawaïen : one (haw)
- Hmong blanc : suab puam (mww)
- Holandëe : zand (nl)
- Hongruäa : homok (hu)
- Iakoute : кумах (sah)
- Ido : sablo (io)
- Ingouche : гӏум (inh) ghum
- Inuktitut : ᓯᐅᕋᖅ (iu) siuraq
- Islânde : sandur (is)
- Karatchaï-balkar : къум (krc), юзмез (krc) balkar
- Kazakh : құм (kk) qum
- Kenga : kɛɛsɛ (kyq)
- Ket : хънәң (ket)
- Kirghiz : кум (ky)
- Kotava : bixe (avk)
- Koumyk : хум (kum), къайыр (kum)
- Koyukon : łoyh (koy)
- Latêen : arena (la), harena (la)
- Letton : smiltis (lv)
- Lituanien : smėlis (lt)
- Malëe : pasir (ms)
- Malgache : fasika (mg)
- Maori : one (mi)
- Métchif : saabr (crg), saabl (crg)
- Mursi : kasai (muz)
- Nogaï : кум (nog)
- Normand : sablle (nrm)
- Ngbêne Norrois : sandr (non) linô kôlï
- Nörvêzi : sand (no)
- Nǀu : ǃ’âu (ngh)
- Occitan : sabla (oc), arena (oc)
- Oirata : ˈini (oia)
- Oubykh : pšáːxᵒa (uby)
- Papiamento : santo (pap), santu (pap)
- Pirahã : tahoasi (myp)
- Polonëe : piasek (pl)
- Pûra : areia (pt)
- Rapanui : ʻone (rap)
- Rumëen : nisip (ro)
- Rûsi : песок (ru) pesók
- Same tî Banga : sáttu (se)
- Samoan : oneone (sm)
- Serbo-croate : pijesak (sh), pesak (sh)
- Serua : ˈɛni (srw)
- Shingazidja : mtsanga (zdj)
- Shinuäa : 沙 (zh) shā
- Slovaque : piesok (sk)
- Slovène : pesek (sl)
- Songhaï koyraboro senni : labutaasi (ses)
- Sranan : santi (srn)
- Sueduäa : sand (sv)
- Tagalog : buhángin (tl)
- Tahitien : one (ty)
- Tämûli : மணல் (ta) maṇal
- Bas tanana : thoyh (taa)
- Tatar tî Crimée : qum (crh)
- Tatare : ком (tt)
- Tchétchène : гӀум (ce) ġum
- Tchouvache : хăйăр (cv)
- Tofalar : һум (kim)
- Turkmène : çäge (tk)
- Tûrûku : kum (tr)
- Tyêki : písek (cs)
- Ukrêni : пісок (uk) pisók
- Vietnäm : cát (vi)
- Wallisien : ʻone (wls)
- Zâmani : Sand (de) linô kôlï
- Zaponëe : 砂 (ja) suna
Âlïndïpa[Sepe]
- Karan, Elke, Kêtê bakarî tî Sängö: Farânzi, Angelëe na Yângâ tî Zâmani, 1st ed. , 1995 → dîko mbëtï
- Musanji Ngalasso-Mwatha, Bakarî Farânzi – Lingäla – Sängö , 2013, OIF/ELAN/Présence africaine